Katedra Pracy i Polityki Społecznej powstała w 1991 r. w wyniku reorganizacji Instytutu Polityki Społecznej ówczesnej Akademii Ekonomicznej. Pierwszym kierownikiem Katedry został prof. dr hab. Józef Orczyk, który kierował nią do 2009 roku. W działalności naukowej i dydaktycznej Katedry rozwijały się niemal równolegle dwa nurty. Pierwszy, obejmował różnorodne zagadnienia z obszaru polityki społecznej, w tym zwłaszcza kwestie zabezpieczenia społecznego, emerytur, struktury i finansowania systemów edukacyjnych. Drugi, koncentrował się na zagadnieniach pracy w bardzo szerokiej perspektywie, począwszy od problematyki rynku pracy i zatrudnienia, zarządzania zasobami ludzkimi, po koncepcje człowieka w pracy i polityce społecznej. Najsilniejszą stroną Katedry byli i są jej pracownicy, którzy jako absolwenci  polskich uczelni intensywnie doskonalili swe kwalifikacje badawcze i dydaktyczne w prestiżowych uczelniach zagranicznych, a także zdobywali cenne doświadczenia w praktyce. Jakość nauczycieli akademickich sprzyjała doskonaleniu struktury kształcenia i tworzeniu nowych specjalności w Uczelni. Pierwszym był kierunek polityki społecznej i specjalność zasoby ludzkie w organizacji na kierunku ekonomia. Koncepcję rozwoju Katedry zainicjowaną przez Prof. dr. hab. J.Orczyka kontynuuje Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk, kierujący nią od 2010 r.
Potwierdzeniem najwyższej jakości oferowanego programu kształcenia z zakresu polityki społecznej było uzyskanie nagrody MNiSW w konkursie „Gra o milion”, co znakomicie ułatwiło i ułatwia finansowanie przedsięwzięć dedykowanych studentom (np. polityka społeczna off road – coroczne wyjazdy studentów i pracowników do krajów azjatyckich a także wizyty studyjne w krajach Unii Europejskiej), naszym nauczycielom akademickim i  doktorantom (przede wszystkim poprzez udział w zagranicznych konferencjach i seminariach metodycznych). W doskonaleniu warunków studiowania pomaga uzyskana dotacja projakościowa dzięki wyróżniającej ocenie w ewaluacji Polskiej Komisji Akredytacyjnej.   
Kompetencje pracowników Katedry są wysoko cenione nie tylko w środowisku akademickim ale także w praktyce. Dowodem tego są m.in. uzyskiwane granty naukowe Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowego Centrum Nauki, czy Unii Europejskiej (Harmonia 10, NAWA 2019-2021, Opus 5, Opus 16; Power; PR Horyzont 2020, Preludium 4, Sonata 5, Sonata 6).  Od niemal 20 lat dużym zainteresowaniem cieszą się  podyplomowe studia z zakresu „zarządzania pracą i zasobami ludzkimi”, odnawiane od 10 lat studia z „zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy”, a w ostatnich latach „coaching menedżerski” oraz „zarzadzanie kapitałem ludzkim w systemie SAP HR”. We współpracy z instytucjami z otoczenia organizowaliśmy także specjalistyczne studia podyplomowe i szkolenia, w tym dla banków spółdzielczych. Związki pracowników Katedry z sektorem bankowym są ugruntowane instytucjonalnie (np. cykliczne badania kadrowe w bankach komercyjnych i spółdzielczych).
Nasi pracownicy zasiadali lub zasiadają w gremiach decyzyjnych i doradczych międzynarodowych, krajowych i regionalnych (np. International Labour Organization, International Society for Quality-of-Life Studies, Rada Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Komitet Nauk o Pracy i Polityce Społecznej PAN, Komitet Nauk o Finansach PAN, Narodowe Centrum Nauki, Wojewódzka Rada Zatrudnienia, komitety redakcyjne ogólnopolskich czasopism naukowych, rady nadzorcze przedsiębiorstw).
Cechą wyróżniającą zespół pracowników Katedry jest koleżeńska współpraca i współdziałanie w sferze nauki i dydaktyki. Umożliwia to z jednej strony rozwój kariery zawodowej począwszy od uzyskiwania stopni i tytułów naukowych, wymienialność w prowadzeniu zajęć dla studentów, a także staże i wyjazdy zagraniczne do prestiżowych ośrodków zagranicznych. Struktura demograficzna i kompetencyjna pracowników pozwala na zrównoważony rozwój naukowy i dydaktyczny a przede wszystkim na bezproblemową sukcesję kolejnym pokoleniom. Troszczymy się o pozyskiwanie i kształcenie doktorantów, z których najlepsi zasilają skład osobowy Katedry. Zdobyta renoma powoduje, że pozyskujemy osoby z innych ośrodków realizujące granty naukowe w Katedrze (np. z Uniwersytetu Warszawskiego i  Maastricht Graduate School of Governance ); a nasi pracownicy byli i są długoterminowo delegowani do projektów naukowych lub na staże (np. London School of Economics, Erasmus University Rotterdam, Max-Planck-Institut für Bildungsforschung, Melbourne University, Swedish Institute for Social Research, Uniwersytet Adama Mickiewicza ).
Przygotowanie i zaangażowanie w sprawy Uczelni naszych pracowników powoduje
powoływanie ich do najważniejszych organów i gremiów uczelni (np. rektor, Rada Uczelni, Rada Awansów Naukowych, Rada Programowa, doradztwo do kierownictwa Uczelni).