XXXV DEBATA AKADEMICKA UAM i UEP. Polityka społeczna w Polsce. Jaka jest? Jaka powinna być? Jaka jest możliwa?
XXXV DEBATA AKADEMICKA UAM i UEP.
POLITYKA SPOŁECZNA W POLSCE. JAKA JEST? JAKA POWINNA BYĆ? JAKA JEST MOŻLIWA?
17 kwietnia 2023, godz. 17.00-18.45, on line https://tiny.pl/w68k5
Paneliści :
dr Magdalena Andrałojć, Instytut Ekonomiczno-Społeczny UEP
dr Paweł Łuczak, Instytut Ekonomiczno-Społeczny UEP,
dr hab., Lucyna Błażejczyk-Majka, prof. UAM, Zakład Historii Gospodarczej Wydziału Historii UAM,
prof. dr hab. Anna Musiała, Dyrektor Centrum Badań Zaawansowanych UAM, Zakład Prawa Pracy i Prawa Socjalnego Wydziału Prawa UAM,
moderator: dr hab. Krzysztof Podemski, prof. UAM
Wprowadzenie:
Według szerokiej definicji wybitnego specjalisty prof. Antoniego Rajkiewicza polityka społeczna to „sfera działania państwa oraz innych ciał publicznych i sił społecznych, która zajmuje się kształtowaniem warunków życia ludności oraz stosunków międzyludzkich (zwłaszcza w środowisku zamieszkania i pracy)”. Zgodnie z artykułem 151 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej cele unijnej polityki społecznej to ”wspieranie zatrudnienia, poprawa warunków pracy i mieszkania, równe traktowanie pracowników, odpowiednia do potrzeb ochrona społeczna, dialog społeczny, rozwój zasobów ludzkich mający na celu wysoki i zrównoważony poziom zatrudnienia oraz zwalczanie wykluczenia”.
Z punktu widzenia obywatela to najważniejsza z „polityk” (język polski nie odróżnia „politic” od „policy”), bo dotyczy fundamentalnych spraw życiowych. Tymczasem w naszej debacie publicznej zajmuje ona niewiele miejsca. Owszem, sporo uwagi w kampaniach wyborczych i w mediach zajmują wybrane jej elementy, takie jak polityka mieszkaniowa, edukacyjna, rodzinna czy demograficzna, ale o samych ogólnych modelach polityki społecznej rozmawia się, co najwyżej, na konferencjach naukowych.
W społecznej świadomości utrwaliły się jedynie pewne skróty myślowe i stereotypy. Politykę społeczną początków transformacji ustrojowej wiążemy z inicjatywami Jacka Kuronia, a politykę społeczną PiS z dodatkami 500+. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy jest to, że Polska transformacja przypadła na okres dominacji dyskursu neoliberalnego nad socjaldemokratycznym dyskursem welfare state.
Chcielibyśmy o tym porozmawiać w gronie ekspertów reprezentujących różne dziedziny.
Zagadnienia:
Jak opisać polityki społeczne kolejnych rządów 1989-2023? Czy można mówić o jakiś spójnych modelach? Czy w kolejnych kadencjach mieliśmy do czynienia raczej z kontynuacją czy też raczej ze zmianą?
Jakie miejsce w rozpoczętej kampanii zajmuje polityka społeczna? Czy mamy do czynienia z rzeczywistym wyborem pomiędzy różnymi spójnymi i realnymi politycznie i ekonomicznie programami polityki społecznej czy też głównie z różnymi formami marketingu politycznego (slogany, obietnice, „papierowe programy” itp.)?
Polityka społeczna państwa zależy w znacznej mierze od kontekstu historycznego, kulturowego, społecznego. Polityki społeczne Niemiec, Francji, Szwecji czy USA są odmienne, bo odmienne są też uwarunkowania. Jaka polityka społeczna w Polsce jest potrzebna? A jaka jest możliwa, realna ?